Πέμπτη 28 Ιουνίου 2001

Αρχαίο Υδραγωγείο Περαχώρας - Υδραυλικά έργα Ηραίου

















Η λαξεμένη αυτή υπόγεια στοά, έχει 125 λαξευτά σκαλοπάτια και σκοπός της ήταν η πρόσβαση στο υπόγειο δίκτυο στοών που διατρέχει την περιοχή του Ηραίου Περαχώρας. Τα Υδραυλικά έργα της Περαχώρας χρονολογούνται περί το 300πχ. και ίσως είναι έργο του Δημητρίου του Πολιορκητή. Σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς στο τέλος της κατάβασης, ο επισκέπτης βρίσκεται ήδη σε ένα βάθος περίπου 20 μέτρων κάτω από την γη!! Αν προσέξει κάποιος καλά την σκάλα αυτή θα δει ότι τα σκαλοπάτια λαξεύτηκαν ένα προς ένα έξω από την στοά και μετά τοποθετήθηκαν μέσα σε αυτήν…
Εδώ σε αντίθεση με προηγούμενο καταβάσιο που επισκέφθηκα με 20 σκαλοπάτια, δεν υπάρχει επίχρισμα. Η στοά απλά λαξεύτηκε και αφέθηκε όπως ήταν. Μέχρις εδώ εντάξει θα μου πείτε σκάλα είναι γιατί να μονωθεί, ναι αλλά επίχρισμα δεν έχουν ούτε οι 3 στοές που ξεκινούν μετά το 125 σκαλοπάτι Είναι λίγο ανορθόδοξο το γεγονός αυτό για υπόγειο Υδραυλικό έργο, εκτός αν υποθέσουμε πώς το επίχρισμα φθάρηκε και τελικά εξαφανίστηκε, με το πέρας του χρόνου. Αλλά ένα ακόμα παράδοξο που συναντούμε στις στοές αυτές είναι ο σχηματισμός κατά την διαδρομή τους ορθών γωνιών! Πράγμα που καθόλου δεν συνηθιζόταν σε υπόγεια Υδραγωγεία για ευνόητους λόγους, μιας και οι υπόγειοι αγωγοί ήταν σχεδόν πάντα σε ευθεία γραμμή αλλιώς υπήρχε δυσκολία ομαλής ροής του νερού και περισσότερες φθορές από την διέλευση του. Ας δούμε όμως μια προς μια τις υπόγειες στοές του μεγάλου καταβάσιου. Η στοά που συναντάμε ακριβώς ευθεία μπροστά μας σταματά λόγω επιχώσεων στα πρώτα 3 μέτρα. Η δεύτερη στοά στα αριστερά μας με κατεύθυνση ανατολική αφού διαγράψει περίπου 15 μέτρα διαδρομής είναι και αυτή επιχωμένη από φερτά υλικά. H τρίτη τώρα στοά έχει το πιο μεγάλο ενδιαφέρον είναι στα δεξιά μας με κατεύθυνση στην αρχή δυτική και μετά βόρεια και σχηματίζει 3 ορθές γωνίες προτού καταλήξει και αυτή σε μπάζωμα μετά από 50 μέτρα υπόγειας διαδρομής. Να σημειωθεί ότι η πρόσβαση σε αυτές τις στοές είναι δύσκολη και επίπονη καθότι το ύψος τους στην αρχή δεν ξεπερνά το 40 εκατοστά και μετά από αρκετό κύλισμα στην λάσπη, έρποντας, στην συνέχεια η στοά αποκτά λίγο ύψος και μετά από λίγα μέτρα η διαδρομή σταματά λόγω κατάρρευσης. Στην αρχαιότητα μάλλον στις στοές αυτές στεκόταν κάποιος εντελώς όρθιος, αλλά λόγω των φερτών υλικών, από την επιφάνεια, το ύψος και το μήκος τους έχει περιοριστεί αρκετά. Το όλο αυτό σύστημα υπογείων στοών τροφοδοτούσε την μεγάλη πέτρινη δεξαμενή που βρίσκεται πλησίον του αρχαιολογικού χώρου του Ηραίου καλύπτοντας μια απόσταση περίπου 700 μέτρων.

Θάνος
Ξανθόπουλος